کاربردها و موارد مصرف اکسیژن
استفاد از اکسیژن در جوشکاری
اکسیژن به همراه گازهایی مانند CO2 و آرگون در جوشکاری و برشکاری استفاده می شود. در برشکاری اکسیژن باید کیفیت بالایی داشته باشد تا از یک برش تمیز و دقیق اطمینان حاصل شود.
کاربرد اکسیژن در تولید فلزات
بزرگترین مصرف کننده اکسیژن، صنعت فولاد است. فولادسازی مدرن به شدت بر استفاده از اکسیژن جهت افزایش دمای احتراق در کوره ها متکی است. در طی فرآیند ساخت فولاد، کربنی که به صورت ناخواسته ایجاد شده است با اکسیژن ترکیب می شود و اکسید های کربنی را تشکیل می دهد که به صورت گاز آزاد می شوند. از اکسیژن برای ساخت فلزات دیگر مانند مس، سرب و روی نیز استفاده می شود.
در صنایع شیمیایی، پتروشیمی و دارویی، اکسیژن باعث افزایش بازدهی می شود
اکسیژن به عنوان ماده خام در بسیاری از فرآیندهای اکسیداسیون، از جمله ساخت اکسید اتیلن، اکسید پروپیلن، اتیلن دی کلرید، پراکسید هیدروژن، اسید نیتریک، وینیل کلرید و اسید فتالیک استفاده می شود. از اکسیژن در تبدیل زغال سنگ به گاز نیز استفاده می شود. در پالایشگاه ها، اکسیژن باعث افزایش ظرفیت واحدها می شود. از اکسیژن برای بازسازی کاتالیزورها و افزایش ظرفیت واحدهای بازیابی گوگرد نیز استفاده می شود. همچنین برای دستیابی به احتراق و تخریب کاملتر مواد خطرناک و زائد در کوره های زباله سوز، از اکسیژن استفاده می شود.
کاربرد اکسیژن در صنعت شیشه و سرامیک
در این صنایع، استفاده از اکسیژن به جای هوا در سیستمهای احتراق منجر به کنترل بهتر الگوهای گرمایش و راندمان بالاتر کوره میشود.
تولید کاغذ به کمک اکسیژن
اکسیژن به عنوان یک ماده شیمیایی سفید کننده اهمیت زیادی دارد. در ساخت خمیر کاغذ سفید شده با کیفیت بالا، لیگنین موجود در خمیر باید در فرآیند سفید کردن حذف شود. برای این منظور قبلا از کلر استفاده می شد اما فرآیندهای جدید با استفاده از اکسیژن باعث کاهش آلودگی آب می شوند. اکسیژن به همراه سود سوزآور می تواند جایگزین هیپوکلریت و دی اکسید کلر در فرآیند سفید کردن شود و در نتیجه هزینه های کمتری را به همراه داشته باشد.
اکسیژن، عنصر حیاتی در پزشکی
در پزشکی، از اکسیژن با خلوص بالا در حین جراحی، مراقبت های ویژه و غیره استفاده می شود. اکسیژن مایع معمولاً به صورت فله به بیمارستان ها عرضه می شود و سپس در نقاط استفاده توزیع می شود. اکسیژن به مشکلات تنفسی و نجات جان بیماران کمک می کند. البته دستگاه های اکسیژن ساز در مراقبت های خانگی به طور گسترده ای استفاده می شوند. در واحدهای بیمارستانی با مقیاس بزرگ از فناوری جداسازی هوا نیز استفاده می شود. در بیمارستانهای کوچک و یا دورافتادهای که تقاضا به اندازهای زیاد است که تحویل سیلندر را به یک مشکل لجستیکی تبدیل میکند، گاهی از این فناوری استفاده میشود.
کمک به حفظ محیط زیست با اکسیژن
در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب، استفاده از اکسیژن به جای هوا باعث افزایش ظرفیت تصفیه خانه های موجود می شود. تزریق اکسیژن به فاضلاب باعث کاهش تشکیل سولفید هیدروژن می شود که منجر به کاهش خوردگی و بو می شود. از اوزون (O3) برای تصفیه آب آشامیدنی استفاده می شود، به ویژه زمانی که جایگزین هایی مانند کلر نامطلوب باشد.
کاربردهای متفرقه اکسیژن
اکسیژن در دستگاهها و ماسک های تنفسی کاربردهای زیادی دارد، مانند تجهیزات تنفسی مورد استفاده در غواصی زیر آب و ماسک های تنفسی مورد استفاده در پالایشگاه و کارخانههای شیمیایی. در آبزی پروری و پرورش ماهی در استخرها، از آب اکسیژنه استفاده می کنند تا اطمینان حاصل شود که همیشه اکسیژن کافی وجود دارد و امکان پرورش ماهی های بیشتری فراهم می شود.